Vissersfashion

Mode op een vissersschip is er eigenlijk niet. Mode bestaat niet op zee. Nee, de mode van een visserman is heel simpel. Het moet goed en comfortabel zitten maar boven alles moet je het snel kunnen aan en uittrekken wanneer je in en uit je kooi gaat.

Vroeger was er wel een soort mode dat ook wel klederdracht werd genoemd. Elke vissersplaats had zijn eigen klederdracht, dracht waaraan vissers elkaar konden herkennen waar des betreffende persoon vandaan kwam. Zoals alles veranderd veranderde de kleding met de tijd mee. Klederdracht veranderde in functionele sterke en robuuste kleding dat vissers de hele week konden dragen. De gebreide truien generatie, waarvan elke haven plaats een eigen soort trui had.

In deze kleren werd gewerkt, echter hadden vissers in die tijd wel een lederen schort voor om enigszins toch nog de kleren schoon te kunnen houden. Schorten voor de romp veranderde in lieslaarzen met daarboven een stoffen kiel. Een combinatie die ervoor zorgde dat de gehele kleding verborgen werd hieronder. Ook deze combinatie veranderde in de loop van de tijd. Lieslaarzen werden oliebroeken, stoffen kielen veranderde in oliejassen.

Plastictroep, anders kan ik het niet noemen, stug waardoor je over dek waggelde als een eend die gevolgd word door haar kuikens. Nieuw uit de winkel waren die jassen en broeken nog wel soepel, na verloop van tijd werden deze zo stijf dat je een broek en een jas rechtopstaand op dek kon zetten. Vergelijk het maar met een broek die bevroren aan de waslijn hangt, je kan er niets mee.

Gelukkig innoveerde de fabrikanten even snel mee als dat vissers hun vistuigen weten te innoveren en te verduurzamen. Vandaag de dag, vergeleken bij 15 jaar terug, zijn de broeken en jassen soepel en bewegelijk. Hoef je niet elk jaar een nieuwe set te kopen en zijn ze in verschillende uitvoeringen, met rits of met klittenband, verkrijgbaar.

Het is dan ook wachten dat deze pakken, net zoals bij plastictassen van de buurtsuper, gemaakt zullen gaan worden van recyclebaar plastic. Misschien zelfs wel van het opgevist plastic dat wij vissers wekelijks vangen en aan land brengen! Als Carla Faber, tijdens prinsjesdag, een jurk kan dragen van gerecycled pluis dan is dit mijn ziens niet eens een hele vreemde gedachtegang.

Toch zijn vissers op zee en mode niet de beste combinatie. Is ook niet nodig, iedereen loopt er min of meer sloeberig bij, als het maar goed zit. Het is dan ook een rare gewaarwording als je een keer als gehele bemanning een etentje heb waarbij je elkaar in dagelijkse kleding ziet.

Toch was er een tijd – voor de sociale media – dat vissers elkaar herkende, misschien niet helemaal mode te noemen, echter wel een onderdeel daarvan. De oorbel! Vissers en oorbellen het is één pot nat. Een grote gouden ring met hierin een kotter geplakt. Vaak wordt er nog een vuurtoren – over het algemeen bij Urker vissers – bij geplaatst op de de ring, een Madurodam scholletje of een navigatieboei. Maar het mooiste vind ik persoonlijk altijd nog de oorbel waarop een wimpeltje is geplaatst waarin naam van het dorp van afkomst in is gegraveerd.

Al met al moet je dan iemands oor van zo dichtbij bekijken dat je de oorharen letterlijk kan tellen, toch is het in een oogopslag duidelijk waar de desbetreffende visser vandaan komt.

Waarom veel vissers een oorbel dragen is van oudsher, een leuk verhaal, echter niet voor nu. Dat de oorbel voor leuke verassingen staat is mij vroeger, toen ik nog oorbellen en haar had, meerdere keren overkomen.

Zo was ik vijftien jaar geleden met ons voetbalteam naar een meerdaags internationaal voetbaltoernooi in het vissersdorp Tholen. Voor de eerste wedstrijd haalden ik speciaal de sierraden uit mijn oor, stel je voor dat je ze kwijt raakt, een ander niet kunnen verwonden was bijzaak. Maar ’s avonds bij de feestavond in de kantine had ik de oorbellen weer tentoongesteld. Nog geen vijf minuten waren er verstreken toen er een John de Wolf look-a-like personage op mij afstapte, mijn oorharen telde en vroeg op welke Texelse kotter ik voer.

Geen, ik zat nog op school! De John de Wolf look-a-like kon hier wel om lachen, bestelde een paar biertjes en werd dat weekend de uiteindelijke persoonlijke hoofdsponsor van het toernooi. Want zoals de John de Wolf look-a-like beaamde op dat moment ben ik zijn wijze worden niet meer vergeten. Vissers helpen elkaar waar nodig. En anders maken ze er wel iets gezelligs van. Dat laatste was zeker geluk dankzij die modieuze oorbel…

Wilt u meer weten over het leven op zee of wat vissers bezig houdt? Kijk dan ook eens op.

• Facebook: Martijn van den Berg
• Instagram: deschrijvendevisser
• Twitter: @romkes3
• Youtube: deschrijvendevisser
• www.vissersvoorvrijezee.nl