Het is dertig jaar geleden dat mijn ouders mij verwelkomde op deze aardbol. Met een goede jeugd, waarin ik niets te kort kwam, heb ik al mijn verjaardagen tot aan me 18de thuis gevierd. Als kleine jonge was ik al weken van te voren zenuwachtig voor de dag der dagen, later als puber was het een goed excuses om een feestje te geven voor mijn vrienden. Na mijn 18de was het klaar met het vieren van me geboortedag. Het boeide mij in principe niet erg veel meer, en ach, ik ging toch varen dus veel verjaardagen zou ik toch niet meer meemaken.
Verjaardagen op zee, de meeste vissers hebben er mee te maken. De vissers die voor hun verjaardag thuis blijven zullen waarschijnlijk op één hand te tellen zijn. Wanneer een visser zijn verjaardag viert gebeurt dat meestal in het weekend. Ook verjaardagen van de naastenliefde en, als ze er zijn, kinderen worden met name op de zaterdag gevierd. Maar ook op zee wordt er aandacht besteed aan de geboortedag van de desbetreffende visserman.
Het gebeurd vaak genoeg dat de jarige visser een taartje aan boord laat bezorgen wanneer hij vrijdags weer in de haven is aangekomen. Zelfgemaakt genotsgebak door de vrouw van de jarige visser of een simpele taart uit de supermarkt maakt niet veel uit. Het gaat om het gebaar. Er zijn ook vissers die het uitgebreider uitpakken. Zo heb ik wel eens mee gemaakt dat een visser zijn eigen bak kunsten toonde aan boord. De beste man had het weekend alle ingrediënten, voor een spectaculaire kwarktaart, ingekocht. De cholesterol verhogende taart was goed gevuld, lag zwaar op de maag maar bevatte wel lekker veel verse aardbeien, tot zijn eigen verbazing ook nog een gelukt.
Er zijn ook vissers die nog meer waarde hechten aan hun eigen feestdag. Vissers die zelfs de dagen, tot vervelens toe, aftellen totdat de dag gekomen is, zodat je niets anders meer kan dan de jarige jop op die dag te feliciteren. Om de beste visser in zijn waarde te laten doe je dat uiteraard dan ook. Je collega vissers zie je haast meer dan je eigen wederhelft, leef je dag en nacht samen mee, eigenlijk is het min of meer van zelfsprekend om elkaar te feliciteren.
Soms wordt er wel eens extra uitgepakt voor een verjaardag. Zo hebben wij de aftellende visser eens flink in het zonnetje gezet. De beste man was, ik voer nog maar twee jaar, weer begonnen met aftellen naar zijn verjaardag. Al een maand voordat het de dag van zijn feest was, begon hij al af te tellen. Hij was vreselijk blij, opgewonden en zenuwachtig. Zijn verjaardag viel precies in het weekend waardoor hij geen vrije week hoefde te nemen om zijn geboortedag te vieren.
Zijn vrolijke emoties verdwenen toen hij dik een week van te voren te horen kreeg dat hij niet thuis zou zijn op, ‘zijn belangrijkste dag van het jaar.’ Aangezien ik toen op een klein visserschip voer die erg afhankelijk was van de weersomstandigheden, gebeurde het nogal eens dat je een aantal dagen binnen lag vanwege de wind. Wanneer de wind weer was gaan liggen ging je weer naar zee voor zolang als moeder natuur dat toe liet. Dat was ook het noodlot van de aanstaande jarige visser. Plots was hij niet meer vrolijk maar chagrijnig. Zijn dag viel letterlijk in het water, hij moest zijn feestje annuleren wat hem vreselijk pijn deed. Zonder er ook maar een woord over te reppen zag je aan zijn gezichtsuitdrukking dat hij intens verdrietig was.
Ergens had ik veel medelijden met de beste man. Misschien wel omdat hij meerdere malen per dag herhaalde hoeveel nachtjes het nog slapen was totdat hij jarig was. Het werd tijd om actie te ondernemen. Samen, met de schipper, maakte we een plannetje om hem toch nog een leuke dag te geven.
Wij zochten wat mannen bladen bij elkaar, daarna knipte we schaars geklede vrouwen vakkundig uit de tijdschriften. Een preciezie werkje waar we lange tijd mee bezig waren. Niet alleen het knippen was een moeilijke opgave voor ons. Het vouwen en nieten van de puntvlaggetjes eveneens. Het aller moeilijkste was wel het verborgen houden van ons geheim. Het was nog twee dagen aftellen voor de bijna jarige maar onze voorpret was al volop aanwezig.
Die verjaardag vergeet hij nooit meer, twaalf jaar na dato spreekt hij nog steeds van een leuke verrassing. Expres hadden wij hem die nacht niet gefeliciteerd, wat hij achteraf niet echt leuk vond, en zijn verjaardag zo veel mogelijk geprobeerd te negeren. Herhaaldelijk liet hij vallen dat dit de dag was dat hij jarig was maar sprak het niet letterlijk uit.
De nacht werd dag, koffie tijd brak aan maar nog altijd was de jarige visser niet gefeliciteerd. De schipper had het zo weten te fixen dat de fortuinlijke visser rond koffie tijd een wacht moest draaien. Nog voordat hij in de stuurhut kon komen stond de schipper al met een excus in de kombuis. Vlug pakte de jarige een kop koffie met koekje, om vervolgens naar boven te verdwijnen.
Daar kreeg hij de verjaardagsverassing van zijn leven. De schipper had, terwijl de jarige en ik de vangst aan het verwerken waren, de brug versiert met onze zelfgemaakte schaarsgeklede verjaardagslingers. Helaas hebben wij zijn reactie niet kunnen zien maar toen wij een kwartier later zingend boven kwamen. Tja, toen zat meneer volop te glunderen van oor tot oor. Op ons hoofd hadden wij zelfgevouwden hoedjes gezet, voor de jarige hadden we een lekkere wafel met slagroom en hagelslag. Als kers op de taart mochten wij, bij hoge uitzondering, zelfs één biertje drinken. Alleen maar omdat mijn collega jarig was.
Het was de laatste keer dat de vrolijke visser aftelde voor zijn geboortedag. Elk jaar wist ik wel zijn verjaardagsdatum te onthouden waardoor ik hen automatisch feliciteerde. Maar een ding doet hij wel elk jaar weer. Hij hangt zijn schaarsgeklede verjaardagslingers standaard op in zijn woonkamer wanneer hij weer zijn feestje geeft. Want, zo zei hij zelf, zo’n leuke verjaardagsverassing had hij nog nooit gehad!
Volg mij op,
Facebook: De schrijvende visser
Instagram: deschrijvendevisser
Twitter: @romkes3