Wanneer ik thuis ben kan ik er altijd stilletjes van genieten om te zien hoe mijn kinderen vredelievend in hun bed liggen. Voordat ikzelf naar bed ga werp ik nog even een korte blik bij hun bedjes om te kijken of alles nog in orde is. Elke nacht weer lijken zij zorgeloos te zijn verdwenen in een droomwereld waar je als ouder geen besef meer van heb. Ooit in een grijs verleden heb je het zelf mogen ervaren, decennia terug, soms aanvoelend alsof het eeuwen geleden was. Die periode ver voordat je volwassen werd, de grote grauwe wereld in zou stappen waar alles draait om geld en macht. Jeugd jaren waarin alles nog voor je geregeld werd, dat je als kind zijnde meer zorgen maakte over hoelang je mocht opblijven die avond dan over links gerelateerde minderheden die je het leven zuur proberen te maken.
Slapen, het klinkt zo makkelijk maar voor een visser echter niet. Als kind zijnde wil je absoluut niet slapen, dat is immers stom hoor ik maar al te vaak thuis, maar als visserman kun je er enorm van balen als na een korte slaapperiode de bel weer gaat en de plicht roept. Als ik naar mijn eigen kinderen kijk word ik wel eens jaloers. Zou ik direct in hun schoentjes willen gaan staan waardoor ik ook elke nacht zorgeloos zou mogen slapen. Dan hoef je nog niet te denken of er over een aantal jaren nog wel een vissersvloot bestaat, een kind droomt niet over gesloten gebieden op zee of over windmolens die op visbestek worden geplaatst.
Aan boord van een vissersschip is slapen anders slapen dan dat het thuis is in je eigen kingsize bed met de weelde van je eigen sneeuwitje dicht tegen je aan. Die korte momentjes op een dag om de nodige slaap te pakken is voor een visserman hetzelfde als dat een huilend Maria beeld voor een Katholiek is. Het zijn hazenslaapjes die bij hoge uitzondering een goed uurtje duren.
De slaapverblijven aan boord van vissersschepen, oftewel hut, worden over het algemeen door meerdere vissers gedeeld. Schipper en machinist hebben de privilege van een eigen slaapvertrek. In die grote hutten, voor de overige vissers, zijn meerdere kooitjes waar gordijntjes zorgen voor een klein beetje privacy. Ieder zijn eigen plek.
Wanneer je als kind zijnde in je ouderlijk huis altijd een eigen slaapkamer heb gehad moet je de eerste paar visreizen wel wennen aan het idee dat je niet alleen slaapt. Dat je zachtjes moet doen omdat er nog een andere visser in dezelfde ruimte is die ook van zijn korte rustmomentje probeert te genieten. Slapen in een hut is vergelijkbaar als slapen op een kamer met een grote of kleine broer. Soms is het gezellig maar je kan je ook aan de andere mateloos irriteren. Dat laatste hoort erbij, je kan het maar beter accepteren dat niet iedereen hetzelfde is, dat slaapt direct een stuk gemakkelijker.
Wat voor veel vissers een grote irritatie factor is komt thuis niet vaak voor. Thuis kan je rustig slapen terwijl er geen motor continu staat te beuken op de achtergrond. De aandrijving die er voor zorgt dat het hele schip, om het in visserslatijn uit te drukken, begint te werken. Trillende deuren, klapperende spiegels, vibrerende kooi lampenkapjes zijn een aantal opsommingen die voortkomen uit de trillende werking die de hoofdmotor met zich mee brengt. Wonderbaarlijk maar waar raak je wel gewend aan het gebrom van een motor terwijl een trillende deur je uit de nachtrust kan houden.
Vissers zijn vindingrijke mannetjes die niet alleen innoveren en verduurzamen in hun vangst techniek. Ook voor het tegengaan van de continue trillende deuren of vibrerende kooi lampenkapjes hebben zij de meest uiteenlopende oplossing. Een stukje krant, toiletpapier of kapot gescheurd artikel uit een tijdschrift zijn al goed genoeg om een desbetreffend trillende kooilampenkapje het zwijgen op te doen leggen.
Het mooiste blijft de gebreide sok van de schipper. Omdat ook het slot van de deur naar het schippershutje door de jaren heen zijn sterkte is verloren staat deze kort en hevig in zijn kozijn te te trillen. De deur jakkerde bijna uit het kozijn wat bij de schipper zorgde voor slapeloosheid. De schipper bleef woelen, draaien en bewegen in zijn kooi en was de wanhoop nabij. Totdat hij zich bedacht dat hij nog een paar sokken over had die eigenlijk rijp waren voor de vuilnisbak. Halverwege mijn wacht werd de deur snel geopend en nog sneller weer dicht gedaan. Vanuit de schipperstoel in de brug keek ik wel achterom om te zien wat er aan de hand was maar merkte niets raars op. Pas toen ik de schipper ging wakker maken zag ik de wollensok tussen de deur en het kozijn in zitten. Kort daarop betrad de schipper de brug, zijn ene voet gehuld in een gebreide sok, de andere ontbloot. Doordat het trillen was gestopt had hij tevreden en zorgeloos een klein uurtje kunnen slapen totdat ik hem had gewekt. Doordat hij slaapdronken wakker werd was hij even vergeten waarom hij een sok miste totdat ik hem erop attendeerde. Sindsdien slaapt de schipper altijd met de sok tussen de deur. Zorgeloos allerminst, net zoals alle ander vissers ligt hij letterlijk en figuurlijk wakker van al dat onheil wat boven de visserij hangt.
Wilt u meer weten over het vissersleven?
- Facebook : Martijn van den Berg
- Instagram : deschrijvendevisser
- Twitter : @romkes3
- Of vraag de nieuwsbrief aan op deze site.
- YouTube: deschrijvendevisser (under construction)